Lapurren inguruko antzinako ipuinak

Transkripzioa

- Ba, horrek ei zien zortzi mutil. Horretxek lehelengo, hemen, bandiduak bertakuak hasi ei zien. Zortzi mutillek hartu alkar eta txabolan bizimodua ein eta pentsau ei eben lapurretatik bizi izetia. Eta... Zortzi, hortxe bertan, Ormola baillekuak ei zien.
- Ta Pol-poletik Azkoitti aldera...
- Pol-poletik Azkoitti aldera, Azkoittirako bidien dare horrek txabolok. Oin teilletua ta [...], bi txabola zien. Horrek izena lapur-txabolak, gero haretxeaittik. Hantxe hasi ei eben horrek bizimodua, lapurretatik. Gero, ba, etxetan sartu ta txabolara azaltzen zanian-ta bidera erten ta... Marka txarrien.
- Zuen aurretikuak izengo zien...
- Bai, nere... Horrek hartu zittuenien, nere bisabuela ta nere amandria ta eren sasoi hori. Ni ez artian, ni jaixotzeke. Ta Elusuko Bentan, orduan be Elusuko bentan, Reginan partien tabernia. Ta ogixa erosi edo palta zanian, e, Elusuko Bentara juten ei zien. Handik galdu ei zien. Ba, harek, itxuria, herrixan baten bati parte emon. Ta parte emon eutsenian, horti edo hemendi, aguentau ezinak be emonda, Gomezkorta aldien ta lapurretia ta hor ta hemen ta hemen ta lapurretia ta. Fetxorixa haundixak, ardixan ta danian, ta etxetara-ta be bai ta... Mutillak edarrak ei zien. Ta etorten ei zien, etorri ei zien, edo, gurien pasau ei zien jai eguardi arte baten. Tela zurixak piezak, fraka zuri edarrak... bata baiño bestia mutil edarraua esaten eben gurien. Ta etorri ei zien irlandia, irlandak ziela, teliori, irlandia izena. Ta iñok nahi baeban, telak saltzen-ta. Ta ezezetz ba erak, etxian eitten ebela orduan gorutia ta liñua hartu etxien eta, ba, ereri ez otsela faltarik eitten ta. Ta gero, itxuria, etxetako atiek eta gauzak ikusi [...] ta gero gabien atiek jo-ta... Orduan arma formalik be ez ta... Horretxek hasi lehelengo fetxorixak eitten. Hasieria [haretxena ei zan]. Gero harek partia emon. Partia emon ebenian, mikeletiak. Ta etorri ei zien zortzi mikelete edo hamar edo. Inddar haundixa. Preparatzen ei eren nora-nora ertetzeko. Ta bertan hartu. Bertan hartu sei; zortzi ei zien ta bi kanpuen. Bi kanpora ertenda. Bi geratu kanpuen. Gero herrira hartu ei zittuen ta gero herrittik Santoñara edo destinua. Hemen [...] ei euan gero lapurrak. Lapurrak bai lehelengo Bergaran edo, urtebete bat edo, baiña ondo gauzak entenditzen zienien, Santoñara edo fuera e! Lapurreta [...] Errespetua bai e! Oin, oin gitxitxo horixe dao ta oin bildurrez bizi gara. Baiña hortara. Ta gero harek seirak, hortik destinau zittuenian ta, handik abisatzen eutsela benteruari handik libratzen zienian, alkarrekin [ideauta] erela ta hamarretako bat eingo ebela. Haura desapixua! Baiña libratzeke. Ta gero bi kanpuan geratu! Ta harek bixak ate ondotan ta pixkat hasi ei zien, baiña nora-nora, bik bakarrik ezin, ta harek erak desaparezidu ei zien norabaittera. Haren arrastorik ez eben emoten. Ibili pixkat bai, baiña harek desaparezidu. Ta gero orduaintxe ipiñittako izena txabola hari lapur-txabolak.

Egilea(k): Aintzane Agirrebeña (Badihardugu Euskara Elkartea)